Στις 7 Ιανουαρίου το Γαλλικό περιοδικό «Charlie Hebdo» έγινε στόχος μιας άνανδρης τρομοκρατικής επίθεσης δύο παρανοϊκών ισλαμιστών οι οποίοι αλλοπαρμένοι από το σκοταδισμό και τον μυωπικό τους ζηλωτισμό δολοφόνησαν 12 ανθρώπους. Θύματα της επίθεσης ήταν και δημοσιογράφοι και καλλιτέχνες τους οποίους οι τρομοκράτες δολοφόνησαν στο χώρο δημιουργίας και έκφρασή τους. Στην ουσία, οι δράστες προσπάθησαν να «δολοφονήσουν» την ελευθερία του λόγου αλλά απέτυχαν οικτρά· η προσπάθεια τους για φίμωση και τρόμο ήταν καταδικασμένη να αποτύχει λόγω της άγνοιας και της μισαλλοδοξίας τους. Κάθε νουνεχής και εχέφρων πολίτης καταδικάζει με αποστροφή το απεχθές συμβάν ενώ ταυτόχρονα αναγνωρίζει πως το μίσος και η βία δεν μονοπωλούνται από τη μουσουλμανική θρησκεία και δεν εκφράζουν επ’ ουδενί την πλειοψηφία της απανταχού Ισλαμικής κοινότητας (το αντίθετο μάλιστα).
Έχοντας έρθει αντιμέτωπη με τη σκληρή πραγματικότητα της άκρατης βίας στο Παρίσι, η πολιτική ηγεσία του δυτικού κόσμου, πρέπει τώρα να προσπαθήσει να αναλύσει και να καταλάβει τι συνέβη και για ποιο λόγο. Κυρίως όμως έχει έρθει η ώρα η πολιτική ηγεσία να αναλάβει δράση και να αντιμετωπίσει την αλήθεια.
Η αλήθεια είναι πως στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι μουσουλμάνοι της Γαλλίας προέρχονται από τις πρώην γαλλικές αποικίες της Αφρικής: Ακτή Ελεφαντοστού, Μάλι, Γουινέα, Μαυριτανία, Νιγηρία, Σενεγάλη, Γκάμπια, Τσαντ, Γκαμπόν, Κονγκό, Καμερούν, Τόγκο, Μπουρκίνα Φάσο, Μαδαγασκάρη, Ερυθραία, Μαυρίκιος, Τζιμπουτί, Κομόρες. Κυρίως όμως και λόγω εγγύτητας, οι μουσουλμάνοι Γάλλοι πολίτες προέρχονται από την Αλγερία, το Μαρόκο, την Τυνησία, τη Λιβύη και την Αίγυπτο. Υπό αυτό το πρίσμα, η αποικιοκρατία εισέρχεται στο προσκήνιο αντικαθιστώντας τη θρησκεία. Η γαλλική αποικιοκρατία (όπως και η εν γένει αποικιοκρατία) δεν ήταν πεφωτισμένη. Οι λέξεις που θα μπορούσαν να την περιγράψουν είναι καταδυνάστευση, και εκμετάλλευση. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα η περίπτωση της Αλγερίας, μια χώρα η οποία επαναστάτησε και κέρδισε την ελευθερία της το 1962, μετά από 130 χρόνια κατοχής. Η ήττα της Γαλλίας στον Αλγερινό πόλεμο γέμισε με μίσος τους Γάλλους για την Αλγερία και δημιούργησε τις συνθήκες για τη μετέπειτα περιθωριοποίηση και γκετοποίηση των Αλγεριανών και Μαροκινών μεταναστών στα προάστια του Παρισιού και άλλων πόλεων. Το ίδιο κλίμα καχυποψίας, αρνητισμού και προκατάληψης επικράτησε εναντίον όλων των μεταναστών της Β. Αφρικής. Αυτή την η αλήθεια η Γαλλία δεν την έχει ακόμα αντιμετωπίσει.
Αντιθέτως, η Γαλλία – όπως και άλλες πρώην αποικιοκρατικές χώρες – συνεχίζει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο μια νεοαποικιοκρατική συμπεριφορά και δράση. Πέραν των αποικιών που η Γαλλία διατηρεί ευθαρσώς μέχρι σήμερα (Ρεϊνιόν, Μαγιότ, κ.α.), η σύγχρονη αποικιοκρατική πρακτική δεν είναι μόνο πολιτική (με παράδειγμα τις πρόσφατες Γαλλικές επεμβάσεις σε Μάλι και Λιβύη) αλλά και γλωσσική (francophonie), πολιτιστική και ακαδημαϊκή. Ο έλεγχος και η επιρροή δηλαδή από τις πρώην αποικιοκρατικές δυνάμεις παραμένει αλλά με εξελιγμένη μορφή όπως είναι αυτή των οικονομικών ενισχύσεων στις «αποικίες» (με όρους όμως που θέτει το Παρίσι), της δήθεν κοινής πολιτιστικής ταυτότητας (κυρίως μέσω της γαλλικής γλώσσας) και των υποτροφιών σε κατοίκους των «αποικιών» για πανεπιστήμια της Γαλλίας με σκοπό την εν καιρώ αφομοίωσή τους.
Προφανώς αυτή η αφομοίωση δεν ήρθε ποτέ καθώς η Ισλαμική ταυτότητα είναι κάτι πανίσχυρο για τους μουσουλμάνους, που δεν φθείρεται κατά την έκθεσή του στον δυτικό κώδικα αξιών και αρχών. Σε συνδυασμό με την προκατάληψη και την περιθωριοποίηση, η μη αποδοχή της εγκληματικής νεοαποικιοκρατικής πραγματικότητας και η διαιώνιση μιας απαρχαιωμένης πρακτικής επιρροής και ελέγχου της Αφρικής από το Παρίσι, θέτουν ξεκάθαρα τις βάσεις για έκρυθμα κοινωνικά φαινόμενα.
Είναι αδιαμφισβήτητο πως μεγάλο μερίδιο της ευθύνης για το πρόσφατο συμβάν φέρει ο ακραίος ισλαμικός φονταμενταλισμός. Ωστόσο όσο οπισθοδρομική και σκοταδιστική ακούγεται σήμερα η «τζιχάντ» άλλο τόσο οπισθοδρομική είναι και η νεοαποικιοκρατία. Οι πρώην αποικιοκρατικές δυνάμεις οφείλουν να παραδεχτούν ανοιχτά την εγκληματική ιστορία της απανταχού αποικιοκρατίας, να προχωρήσουν σε δημοψηφισματικού τύπου εκλογικές διαδικασίες στις αποικίες που ακόμα διατηρούν, και τέλος, να διακόψουν κάθε σύγχρονη νεοαποικιοκρατική πρακτική ελέγχου των πάλαι ποτέ αποικιών τους.
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Δημοκρατία”
Καλεντερίδης Σταύρος 